برخی شباهتهای اصلی صهیونیزم و اسلامگرایی:
1. ایدئولوژی دینی – سیاسی
هر دو جریان، دینی را با سیاست پیوند میزنند. صهیونیسم نوعی ملیگرایی یهودی است که با مفاهیم مذهبی یهود درآمیخته، در حالی که اسلامگرایی (Islamism) نیز خواهان ایجاد نظم سیاسی مبتنی بر اصول اسلام است. هر دو دینمحور هستند و سیاست را ابزار تحقق اهداف مذهبی میدانند.
2. تلاش برای احیای تمدن یا ملت تاریخی
صهیونیسم در تلاش است که ملت یهود را پس از قرنها پراکندگی، در سرزمین تاریخیشان بازسازی کند.
اسلامگرایی در بسیاری از اشکالش، به دنبال بازگرداندن شکوه “تمدن اسلامی” یا “خلافت” گذشته است.
3. تمرکز بر هویت جمعی
هر دو جریان بر حفظ و احیای هویت جمعی خود تاکید دارند (هویت یهودی – دینی در صهیونیسم، و هویت امت اسلامی در اسلامگرایی). این تاکید گاهی باعث مرزبندی شدید با “دیگران” میشود.
4. تقدسسازی از سرزمین
در هر دو نگاه، سرزمین نقشی مقدس دارد:
در صهیونیسم، سرزمین اسرائیل یا “ارض موعود” مکانی مقدس و الهی تلقی میشود.
در اسلامگرایی، سرزمینهایی چون مکه، مدینه، و گاهی کل سرزمینهای اسلامی (دارالاسلام) تقدس دارند و نباید به “کفار” سپرده شوند.